Car hunc prae Caeteris Librum Vobis porrigamus, si quaeritis. Causam suscepi Consilii Nostri, quod non debemus, ultro dabimus. Nimirum: praeterquam quod sana, solidaque morum doctrina ex puris Theologiae fontibus hausta, et probatissimorum Theologorum menti conformi, plenus, via incedat supra indicata, rigorem interet laxitatem medius, Santissimi [...] Pontifici Benedicto XIV. tanti est visus, ut dignus haberetur, quem ipse Beatissimus Pater in Collegio de propaganda Fide Adolescentibus, ad Sacras Missiones destinandis, explicandum proponeret. Ab hac Ecclesiae Columna, liceat Nobis de tanco Pontifice mutuatis a Sancto Bernardo (a)[1] de Ambrosio, et Augustino sensibus confidentius pronunciare: Crede mihi difficile avellor; cum hoc, inquam, me aut errare, aui sapere profiteor: Accedit et illud: quod ob copiosos nostris his in partibus degentes, qui ex nobis prodierunt, (b)[2] sed non sunt ex nobis, Graeci Ritus homines, eadem pluribus Vestrum pecessaria sit notitia Rerum ad Ecclesiam Orientalium pertinentium, qua pro Missionarys in hoc libro erudite collecta reperiuntur, ne, quod ignoranter saepe accidit, omni eorum, qui a nostro diversus est, contempto Ritu, ipsos etiam, eorumque Ordinationes, et Sacramenta contemnere videamini, sicque in animorum a nobis aversione magis obfirmatis spem reliquam Unionis ad Unam veram Ecclesiam labefactetis: aut si corum quempiam quandoque Divino inspirante Numine ad Unitatem redire contingat, Ipsum servatis ex Ecclesiae praecepto servandis, quae non nunquam in tali casu ob imperitiam turbata suisse scimus, cum Matre, a qua aberat, reconciliare noveritis.

Cum autem doctrinam in Theologia Morali P. Antoine sequendam proponimus, illam una interdicimus, quae aliis in Libris continetur seu in Romano prohibitorum indice seu etiam authoritate Augustae Vindobonensis Censurae proscriptis, qualis inter novissimos est Medulla Theologia Moralis P. Hermanni Busembaum: quo in Opere complures doctrina repertae sunt, quae Augustam Vindobonensem Censuram permoverunt ad idem per universas Ditiones Caesareo-Regias prohibendum. Idem Vobis observandum erit circa eos libros, qui cum hoc in Sententiis vagae Vaga Probabilitatis conveniunt.

Declaramus insuper Nostra hac prohibitione aliorum Theologorum lectionem, et usum praeter Theologiam moralem P. Antoine minime interdici, quin potius gratissimum Nobis fore significamus, si ad eam, quam alioquin non nulla identidem habere nimia profecto brevitate, ac praecisione scripta ipsius Approbatores existimarunt, ut incellectu vel Magistro indigeat, ne sanae cateroquin Authoris doctrinae ad improbatos, improbandosve sensus detorqueantur, aliorum etiam in simili materia Theologica Opera adjunxeritus, modo talia sint, quae non ex probabilitatis fonte, sed ex Traditione SS. PP. sua sensa depromant; quale inter posteriorum temporum opera est: Moralis Francisci Genetti. Episcopi Vasionensis; Natalis Alexandri Theologia Moralis juxta Ordinem Catechismi Romani concinnata; P. Jacobi Besombes Congr. Doctr. Xtiane; Continuatoris Tournely; et alia his consona. Horum studio, et assidua lectione confidimus futurum, ut in ea sensus, et sermonis unitate tum in annunciando Sacris ex pulpitis Evangelio, tum in Sacramentorum, ac praecipue Poenitentia administratione, tum in respondendo iis, qui pro Consilio ad Vos accesserint, verbo: in omnibus, quae ministerii vestri sunt, omnes constanter versemini, unde vos esse unius Patris Filios, unius Domini Servos, unius Fidei Praecones, unius Verae Eccesiae Ministros agnosci valeatis.

Quo porro et Nos sperati hinc profectus securiores esse; atque an re ipsa praescripto per Nos Authori evolvendo sedulam impendatis operam experimentum quodpiam capere valcamus, sed et Vos Dilecti Filii! ad obsecundandum salutari huic Nostrae intentioni excitemini, sequens medium catenus Vobis praescribendum duximus: Ut nimirum quot mensibus per singulos Districtus sub praesidio Vice-Archi-Diaconi Congregatio Districtualis, loco Vobis melius viso teneatur, et in hac prater alia ne fors occursura negotia Decisio Casuum principaliter suscipiatur forma sequente:

Casus, quem semper Eccesiae Nostrae Cathedralis Canonicus Theologus elaborabit, ac consistorio pro Revisione praesentabit, singulis mensibus ex officio Vicariali ad V. A. Diaconos; ab his sine mora ad Fratres Districtuales submittetur. Post submissionem hujusmodi, ejusdem, et propositorum illic punctorum, sive quaesitorum accuratam qui libet, et claram deductionem, suum praeterea ad singula puncta, seu quaesita eo, quo proposita sunt, ordine sensum, seu responsionem suis rationibus munitam in conformitate praelaudati P. Antoine Vice-Archi-Diacono in scripto porriget; iste finalem in loco, ubi per vices conventum fuerit, praemissa prius per aliquem ad suum beneplacitum propositi Casus discussione, declaratione, et explanatione, sententiam, et animadversiones, si quae occurrant ad praxim servientes, adjiciet, cum singulorum deinde opinione, et propria cujusvis manus subscriptione officio vicariali primo quoque tempore submittendas. Ne aurem arbitrari possitis Vos Nobis plene satisfacturos, si responsa Vestra, et sententiam in scripto ad Vice-Archi-Diaconos transmittatis, districtim praecipimus: ut nisi legitimum impedimentum interveniat, quod Vice- Archi-Diacono perscribendum erit: semper dictis Congregationibus Districtualibus interesse debeatis. Porro Vice-Archi-Diaconi accuratam tam praesentium, quam absentium connotationem, etiam cum causis et impedimentis Vos remorantibus transmittant.

Nolumus etiam ab hac casuum decisione cooperatores, et Capellanos Nostrae Dioecesis exemplos esse, sed eam per ipsos ita fieri ordinamus: ut cum per servitia sua a Parochiis, quibus in subsidium dati sunt, fors abesse, adeoque ad Congregationem eatenus institutam comparere nequeani; supra declaratam decisionem, et accuratam deductionem facere, eandem Principalibus suis cum subscriptione propria tradere obligali sint; isti vero Vice-Archi-Diacono consignare teneantur, pariter expost officio Vicariali submittendam.

Ubi demum hae Decisiones ad Officium Vicariale Nostrum delatae fuerint, tum Vicarius easdem pro discussione, et revisione assignabit Consistorialibus Canonicis, Praefecto utpote Seminarii pro tempore constitut; praefato Canonico Theologo; nec non Canonico Poenitentiario, ac discussas in pleno Consistorio referri faciet, Nosque informare nullatenus intermittet super profectu et applicatione Singulorum, quo, si minus habentes quipiam, aut negligentiores reperti fuerint, de talibus post praemissas binas monitiones effectui dare, quod in alia Pastorali Nostra sub dato 17 Aprilis 1760. edita constitueramus; proficientium vero rationem datis occasionibus habere valeamus.

Ut vero eo alicriores Voluntati huic Nostrae Vos pro Vestro munere conformare aggrediamini, difficultatem in praescripto Libro Theologiae Moralis P. Antoine omnem in Nos transtulimus, Ejusdem exemplaribus Nostris impensis jam comparatis, quae per omnes Districtus in Singulos, qui ex Seminario Nostro hactenus ea non accepissent, gratis distribui curabimus: nisi forte aliqui Vestrum in Almae hujus Dioecesis, Matris Vestrae decus; Fratrumque Vestrorum, qui in militia Christi consenescunt, utilitatem, immo summam necessitatem hac ipsa occasione in Domus Deficientium aedificium, quod in hac Episcopali Civitate Nostra servere intendimus, subsidium quodpiam pro viribus, et liberalitate ultro conferre vellent.

Demum adjuramus Vos Dilecti Filii! per Dominum (a) ut legatur epistola haec, obsecrantes (b) per Nomen Domini Nostri Jesu Christi, ut id ipsum dicatis omnes, et non sint in Vobis Schismata: sitis autem perfecti in eodem sensu, et in eadem Sententia probantes potiora (c) soliciti servare (d) unitatem spiritus in vinculo pacis. Ipse autem (e.) Deus pacis santificet Vos per omnia. [...]

Kal. Maji. 1762.